Wie in de zomer in Lake Placid, New York, op zoek gaat naar de plaats waar Heiden zijn legendarische prestaties neerzette, moet goed opletten. De schaatsbaan waar de Amerikaan meer dan dertig jaar geleden op de 500, 1000, 1500, 5000 en 10.000 meter goud pakte, is dan niet meer dan een grasveld met een sintelbaantje eromheen.
Ernaast staat het imposante ijshockeystadion, waar nog met regelmaat wedstrijden plaatsvinden en waar in 1980 'the Miracle on Ice' plaatsvond. De amateurs van de VS versloegen in de finaleronde op weg naar olympisch goud (Nederland werd overigens negende) de onverslaanbaar geachte Sovjet Unie in wat het toonaangevende tijdschrift Sports Illustrated verkoos tot Amerikaans sportmoment van de eeuw.
Season of Greatness
Dat de Amerikanen Eric Heiden niet vergeten zijn, bleek deze week echter uit de serie 'Seasons of Greatness' van de krant Journal Sentinel uit Milwaukee, Wisconsin. Daarin werd door een panel van experts het beste seizoen ooit van een atleet uit de noordelijke Amerikaanse staat gekozen. En de schaatser, die in 1980 ook het WK Sprint won en tweede werd bij het allroundkampioenschap, stond hier bovenaan, vóór atleten uit de razend populaire Amerikaanse sporten als honkbal, American football en basketbal.
En er hebben een aantal van de allergrootste namen uit die sporten in Wisconsin gespeeld. Hank Aaron wordt beschouwd als een van de beste honkballers aller tijden. Hij is de nummer twee op de eeuwige lijst van het aantal homeruns. Brett Favre heeft in het American football zo ongeveer alle records voor een quarterback, de belangrijkste positie in de sport, op zijn naam staan. En Kareem Abdul-Jabbar is recordhouder van het aantal punten in de Amerikaanse basketbalcompetitie NBA.
Ambivalent gevoel
Geen van die legendes heeft volgens de experts echter een seizoen gehad als Heiden, die zelf waarschijnlijk nog veel meer records op zijn naam had gezet als hij niet vlak na de Spelen van Lake Placid was gestopt met schaatsen. Een beslissing waar hij zelf nog steeds een ambivalent gevoel over heeft. "Het zit ergens tussen dankbaar dat ik op dat moment gestopt ben en bedroefd dat ik niet ben blijven schaatsen", zegt de man uit Madison, Wisconsin. "Maar er valt wel wat te zeggen voor stoppen op je hoogtepunt."
De man die al jaren orthopedisch chirurg is, reageert enigszins sprakeloos op de eer die de krant hem geeft. "Tsjonge, om in één adem genoemd te worden met al die andere sporters... Bovendien vind ik het hartstikke mooi dat een kleinere sport wordt erkend en de significantie van de prestaties van zijn atleten."
Heiden weet ook dat zijn prestaties (de Sentinel omschrijft het als hetzelfde als het winnen van de 100 meter sprint en de marathon in de atletiek) niet meer zullen worden geëvenaard. "De sport is veranderd door de World Cups. Rijders kunnen een carrière opbouwen door zich te specialiseren op één afstand. Toen ik nog schaatste, moest je álles rijden."
Veel schaatsen
En dat deed de jonge Amerikaan in Lake Placid met ongekend succes. Ook de 500 meter, waarop hij als kwetsbaar werd gezien. En de vijf kilometer, waar hij op een 'slechte dag' een seconde sneller was dan wereldrecordhouder Kay Arne Stenshjemmet uit Noorwegen.
En ook de 10 kilometer, de laatste afstand, werd een prooi voor Heiden, ondanks het feit dat hij een van de 8.500 gelukkigen was die kan zeggen dat hij in het stadion aanwezig was bij 'the Miracle on Ice'. Hierdoor bleef hij echter wel laat op een dag voor de 10.000 meter en omdat hij zich versliep, kon hij geen warming-up doen. Toch verbeterde hij het wereldrecord op de langste afstand met meer dan zes seconden.
"Ik was wel blij toen het klaar was. Dat was heel veel schaatsen", aldus de vijfvoudig kampioen, die enkele weken later, na het WK Allround, stopte met schaatsen.
